YAZMANIN DÜŞÜNSEL VE TEKNİK ALTYAPISI

DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI

Anlatımda düşünceyi daha doğru ve daha anlaşılır bir şekilde karşıya iletebilmek için düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılır. Aşağıda bu yollar açıklanmıştır.

1-Tanımlama

Okurun, metinde kavramları daha iyi anlaması için tanımlamadan faydalanılır. Duygu, düşünce, kavram ya da olayı en iyi şekilde biçimde açıklamaya tanımlama denir.

2-Örnekleme

Düşünceleri elle tutulur bir biçime indirgemeyi yani somutlaştırmayı sağlar. Bazı durumlarda kısa bir somutlama işlemi, verilmiş iyi bir örnek; sayfalarca tanım ve açıklamadan daha etkili olabilir. Verilen örneklerle yazı zenginleşir.

3-Karşılaştırma

Anlatımda, iki varlık ya da kavramın farklılıklarını ya da farklı olmayan yanlarını yazıya yansıtmaktır. Anlatımda dinamiklik, canlılık bu yolla sağlanır.

4-Tanık Gösterme

Anlatımı güçlendirmek için anlattığımız düşünce hakkında başka insanların da düşüncelerini metnimiz içerisine yerleştirmektir. Atasözleri, deyim ve özdeyişler anlatım gücünü arttırır. Tanık gösterme yolunu metnimizde kullanmak metnin inandırıcılığını arttırır.

 

Düşünceyi Geliştirmede Etkili Olabilecek Diğer Yollar

Konu hakkında fikir sunabilmek için o konu hakkında bir birikime sahip olunmalıdır. Yazma birikimle gerçekleşir. Birikimsiz kişilerden ürün beklenmez. İnsan birikimlerini gördükleri, duydukları ve okuduklarıyla edinir. Bunların hepsi insana birikim ve deneyim kazandırır.

Sayısal Verilerden Yararlanma

Bilimsel yazılarda pek sık görülen sayısal veriler anlatımın doğruluğunu destekler ve güvenilir kılar.

Günlük Yaşamla İlgi Kurma / İlişkilendirme

Varlık ya da durumun niteliklerini ele alınarak sonuca ulaşmaya ilişkilendirme denir. Anlatım, hayatla ilişkilendirilir ve konu daha elle tutulur bir duruma gelir. Okur bu sayede metinde kendisini bulur ve metinle alakalı olumlu yargıları oluşur.

Gözlemlerden Yararlanma

Bir olayı, bir durumu anlamak için ilk önce onu oluşturan etmenleri öğrenmek gerekir. Buna da gözlem denir. Yazı yazmak için de önce yazılacak konu hakkında bilgi edinmek lazımdır. Yazmaya başlamadan önce yazılacak konu çerçevesinde gözlem yapmak yazının daha doğal ve gerçek olmasına katkı sağlar. Gözlem yaparken duyu organlarınızdan yararlanabilirsiniz. Gözlem deyince sadece çevre aklınıza gelmesin, kişi kendi içini, duygularını gözlemleyerek iç gözlem de yapabilir.

OKUMAK

Okumanın Önemi

Okuyan insan, düşünen insandır. Harfleri öğrendikten, sesleri telaffuz edebildikten sonra okuma eylemi rahatlıkla gerçekleştirilebilir. Yazma eylemi okuma eylemiyle doğru orantılıdır. Okuma geliştikçe yazma da gelişir. Kaliteli metinleri okumak, nitelikli yazılar yazmanın ilk adımıdır denilebilir. Okuma yapmayan, okumayı sevmeyen insanın yazmakta da pek başarılı olacağı söylenemez. Yazar olmak isteyen kişi yazma eğitimini kitaplardan alabilir. Okuma kültürü olan bir ailede yetişen çocuk dil ve düşünce açısından gelişmiş çocuktur. Çevresi kültürel bakımdan nitelikli çocuklar dil becerilerini daha kolay edinirler.

Okumanın Amacı

Her metnin, bir amacı vardır. İnsanlar amaca istinaden metni okurlar. İlk ve en önemli amaç okunan metni anlamaktır. İnsan öğrenmek, bilmek ya da eleştirmek amacıyla okurlar.

Okumanın Gücü ve İşlevleri

Okumanın önemini anlatan birçok söz vardır, bunlardan bazılarına yer vermek gerekirse;

“Bir kitap, içinizdeki donmuş değerleri parçalayarak bir balta olmalıdır.” Franz Kafka

“Okuma ihtiyacı barut gibidir, bir kere tutuşunca artık sönmez.” Victor Hugo

“Okumak bir insanı doldurur, insanlarla konuşmak hazırlar, yazmak ise olgunlaştırır.” Bacon

Kaliteli eserler okumanın yazmak üzerindeki etkisi büyüktür. Konunun, çevrenin nasıl işlendiği bu eserler aracılığıyla öğrenilebilir. Kaliteli eserleri okumak hem yazma hem de okuma alışkanlığı kazanmakta okura destek olur. Yazma becerisi edinmek isteyen insan, ilk önce okuma alışkanlığı edinmeli ve nitelikli metinler okuyarak yazma çalışmalarına başlamalıdır. Okuyarak zihinsel becerilerimizi geliştiririz. Bu gelişimin fark ettikten sonra okudukça okumak ister birey. Okuma alışkanlığını olan insanlar dili doğru kullanır.

Okuma Biçimleri

Okuma biçimlerinin bir metni okurken sadece kelimeleri telaffuz etmek, ya da gözle görme eyleminden çıkartarak zihnen metnin içine okuyucunun kendini koymasında okuma biçimlerinin yeri büyüktür.

Nasıl Okumalı?

Kitap, duygu kapıları sonuna kadar açılarak okunmalıdır. Yazanlar olduğu gibi kabul edilmemeli, her sav beyin süzgeçinden geçirilmelidir. Dikkatli okunmalı, cümlelerin ardındaki anlamlar eşelenmeli, eleştirerek okunmalıdır. Güncel dergileri takip edilmeli, popüler olan çok satan kitaplar araştırılmadan alınmamalıdır.

Okur mu Önemlidir, Yazar mı?

Yazılan her yazıcı okuyucu o yazıyı okuduğunda asıl amacına ulaşır.

Dinlemek

İşitmenin arkasından gelen kavramdır. Duyduğumuz anlamlı sesleri anlamamız sayesinde dinlemiş oluruz. Öğrenmenin en hızlı gerçekleştiği beceridir.

Okuma ve Dinleme Yoluyla Bilgi Toplamanın Diğer Yolları

Kitaplara Başvurma Biçimi ve Önemi

Yazma becerisini gelişmek için kitaplardan faydalanabiliriz. Okurken farklı teknikler kullanmak verimi arttıracaktır. Bunlar;

Not Alma

Yazarken kullanılabilecek esas noktaları belirlemektir. Okurken dikkatli bir şekilde seçilmelidir. Sık kullanılan bir tekniktir. Düşünce gücünü genişletir. Unutmayı zorlaştırır.

Özet Çıkarma

Okuyucunun kendine göre önemli kısımları metni okurken veya metni okuduktan sonra tekrardan yazıya geçirmesidir. Ana fikirden sapılmamalı, ana plan bozulmamalıdır.

Alıntı Yapma

Metinleraraslık yapmaktır. Farklı metinlerde faydalanmaktır.

Konuşmak

Dilsel etkinliktir. Anlatmaya dayalıdır. Düşünme yetisine paralel olarak gelişir.

Soruya Bağlama Tekniği

Yazmadan önce öğrencilere soru sorarak düşüncelerini oluşturmaları ve aralarında seçim yapmaları ardından yazmaya başlamaları sağlanır. Amaç, öğrencilerin farklı bakış açıları kazanmalarıdır.

Düşünmek

Yazmak için düşünmek gerekir. Yazmanın arkasındaki eylem tamamen düşünmektir. Kaleme alınan her yazı öncesinde sihirli bir kalemle beyne kazınmış, her açıdan tartılmıştır. Düşünceler bireyseldir, bu yüzden her konuda yüzlerce metin yazılmasına rağmen kimseninki birbirinin aynısı olmuyor. Nitelikli eserler, doğru düşünmenin sonucunda oluşur.

Aktif Sözcük Dağarcığını Zenginleştirmek

Sözcük haznesi ne kadar geniş olursa yorumlamalar da o kadar benzersiz olacaktır. Farklı düşünmek, zihnimizdeki sözcüklerin çokluğuna bağlıdır.

 Turnitin benzerlik oranı %0'dır.